- Μίσιγκαν
- I
(Michigan). Λιμναία λεκάνη (58.016 τ. χλμ., υψόμ. 176 μ. από την επιφάνεια της θάλασσας, μέγιστο βάθος 281 μ.) της Βόρειας Αμερικής, η μοναδική των Μεγάλων Λιμνών που ανήκει ολόκληρη στις ΗΠΑ.Εκτείνεται ανάμεσα στις ομόσπονδες πολιτείες Μίσιγκαν στα Β και στα Α, Γουισκόνσιν στα Δ, Ιλινόις στα ΝΔ και Ιντιάνας προς τα ΝΑ και έχει επίμηκες σχήμα με βορειοανατολική-νοτιοδυτική κατεύθυνση.Οι κυριότεροι ποταμοί που εκβάλλουν σε αυτήν είναι ο Εσκανέιμπα στο βορειοδυτικό τμήμα της πολιτείας Μίσιγκαν (Upper Peninsula), ο Μανιστί, ο Μάσκιγκον, ο Γκραντ Ρίβερ και ο Καλαμαζού στο νοτιοανατολικό τμήμα (Lower Peninsula) και ο Μενομινί, στα σύνορα μεταξύ Μίσιγκαν και Γουισκόνσιν· ο τελευταίος αυτός ποταμός εκβάλλει στον κόλπο Γκριν, έναν μακρύ και στενό μυχό που ανοίγεται στο βορειοδυτικό τμήμα της λίμνης και έχει την ίδια κατεύθυνση. Η λίμνη Μ. συνδέεται απευθείας με τη λίμνη Χιούρον, στην οποία εκβάλλουν τα πλεονάζοντα νερά της διά του πορθμού Μακίνακ.Η λίμνη έχει σημαντική οικονομική σημασία, γιατί αποτελεί το νοτιοδυτικό τμήμα του μεγάλου συστήματος των εσωτερικών υδάτινων γραμμών που αρχίζουν από το Σεντ Λόρενς· επικοινωνεί εξάλλου με τον Μισισιπή και συνεπώς με τον κόλπο του Μεξικού, μέσω του συστήματος των διωρύγων Iliinois Waterway.Στις όχθες της βρίσκονται πολυάριθμα λιμενικά κέντρα, το μεγαλύτερο από τα οποία είναι το Σικάγο και το Μιλγουόκι· άλλες πόλεις είναι: η Ίβανστον και Γουόκιγκαν στο Ιλινόις, η Γκάρι και η Μίσιγκαν Σίτι στην Ιντιάνα· οι Κενόσα, Ρασίν, Μανιτόουοκ και Γκριν Μπέι στο Γουισκόνσιν, η Εσκανέιμπα και η Μανίστικ, στην Άνω Χερσόνησο· οι Μανιστί, Λάντινγκτον, Μάσκιγκον, Γκραντ Χέιβεν και Μπέντον Χάρμπορ στην Κάτω Χερσόνησο.II(Michigan). Πολιτεία (151.586 τ. χλμ., 9.990.817 κάτ. το 2001) των βορειοανατολικών ΗΠΑ, η οποία στα Β συνορεύει με τον Καναδά –από τον οποίο τη χωρίζουν οι λίμνες Σαπίριορ και Χιούρον και ο ποταμός Σεντ Μέρι– στα Δ με την πολιτεία Γουισκόνσιν, στα Ν με την Ιντιάνα και στα ΝΑ με το Οχάιο· πρωτεύουσα της πολιτείας Μ. είναι η Λάνσινγκ.Η πολιτεία Μ. αποτελείται από δύο τελείως ξεχωριστά τμήματα: στα ΒΔ βρίσκεται η Άνω Χερσόνησος (Upper Peninsula), που εκτείνεται μεταξύ των λιμνών Σαπίριορ στα Δ και Μίσιγκαν στα Α, και, σε μικρότερη έκταση, βρέχεται από τη λίμνη Χιούρον· στα ΝΑ βρίσκεται η Κάτω Χερσόνησος (Lower Peninsula), που εκτείνεται ανάμεσα στις λίμνες Μίσιγκαν, Χιούρον και Ίρι. Το τοπίο εμφανίζεται απαλά κυματοειδές, εκτός από το δυτικό τμήμα της Άνω Χερσονήσου που διασχίζεται από ορεινές ράχες μέτριου ύψους (σπάνια ξεπερνούν τα 600 μ.). Ολόκληρο το έδαφος υπέστη τη μεγάλη παγετωνική εισβολή του τεταρτογενούς, που το διαμόρφωσε αρχικά με έντονες διαβρώσεις και αργότερα με τεράστιες εναποθέσεις μοραινικού υλικού.Η πολιτεία Μ. δεν έχει ποταμούς ιδιαίτερης σημασίας, κυριότεροι είναι ο Εσκανέιμπα, ο Μανιστί, ο Μάσκιγκον, ο Γκραντ Ρίβερ, ο Καλαμαζού, που εκβάλλουν όλοι στη λίμνη Μίσιγκαν, και ο Σάγκινο, που εκβάλλει στη λίμνη Χιούρον. Το κλίμα είναι ηπειρωτικό, αλλά ηπιότερο εξαιτίας της παρουσίας των Μεγάλων Λιμνών. Οι βροχοπτώσεις κυμαίνονται ετησίως μεταξύ 600-800 χλστ.Η πολιτεία Μ. είναι κυρίως βιομηχανική πολιτεία· σημαντική ανάπτυξη όμως παρουσιάζουν και η γεωργία (δημητριακά, πατάτες, κηπευτικά, φρούτα, ζαχαρότευτλα, σόγια, κτηνοτροφές), η κτηνοτροφία (κυρίως βοοειδών), η αλιεία και η εκμετάλλευση του σημαντικού δασικού πλούτου. Ο ορυκτός πλούτος (πετρέλαιο, σίδηρος, χαλκός, κάρβουνο) τροφοδοτεί πολυάριθμες βιομηχανίες, ιδιαίτερα αυτοκινητιστικές: στην πολιτεία Μ. βρίσκεται το Ντιτρόιτ, η παγκόσμια πρωτεύουσα του αυτοκινήτου· ακολουθούν οι βιομηχανίες χαλυβουργίας και μεταλλομηχανουργίας, χημικών προϊόντων, ναυτιλιακών ειδών, γραφικών τεχνών, κονσερβοποιίας, ξυλείας και διύλισης πετρελαίου.Η πρωτεύουσα Λάνσινγκ (119.128 κάτ. το 2001) είναι σημαντικό βιομηχανικό κέντρο στο εσωτερικό της Κάτω Χερσονήσου· περίπου το 50% του πληθυσμού της πολιτείας όμως ζει στο Ντιτρόιτ, μία από τις μεγαλουπόλεις των ΗΠΑ, που περιβάλλεται από πολυάριθμες δορυφόρους πόλεις, όπως η Γουόρεν (138.247 κάτ.), η Σάουθφιλντ (79.100 κάτ.), η Λιβόνια (100.545 κάτ.) και η Ντίρμπορν (98.800 κάτ.). Άλλες σημαντικές πόλεις είναι: η Σάγκινο (62.500 κάτ.), κοντά στον ομώνυμο κόλπο της λίμνης Χιούρον, η Γκραντ Ράπιντς (197.800 κάτ.) επί του Γκραντ Ρίβερ· η Φλιντ (124.943 κάτ.) και η Αν Άρμπορ (114.024 κάτ.) Δ του Ντιτρόιτ.Πολιτιστικό κέντρο της πολιτείας Μ. είναι το Ντιτρόιτ, όπου έχει την έδρα της η συμφωνική ορχήστρα και το Ινστιτούτο Τεχνών. Μαζί με το πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν (1841), λειτουργούν στην πολιτεία περίπου 90 κολέγια και πανεπιστήμια.Η πολιτεία Μ. εξερευνήθηκε στις αρχές του 17ου αι. από τους Γάλλους, που ίδρυσαν ιεραποστολές και φρούρια για να υποστηρίξουν το ανθηρό εμπόριο γουναρικών, και το 1763 παραχωρήθηκε στους Άγγλους. Το 1783 περιήλθε στις ΗΠΑ, που το 1787 την περιέλαβαν στο νοτιοδυτικό Έδαφος και το 1805 αποτέλεσε η ίδια Έδαφος, χωρίς να συμπεριληφθεί όμως σε αυτήν η Άνω Χερσόνησος. Οι Χερσόνησοι συνενώθηκαν ξανά το 1837 και σχημάτισαν την ομόσπονδη πολιτεία Μ.
Τμήμα της πόλης Μιλουόκι των ΗΠΑ, στην πολιτεία Ουισκόνσιν? βρίσκεται στη δυτική όχθη της λίμνης Μίσιγκαν και αποτελεί σπουδαίο λιμενικό κέντρο.
Dictionary of Greek. 2013.